"Įriš 1881 bjuggu į Galtarhrygg ķ Mjóafirši verstra Jón Jónsson, auknenfndur dittus, og kona hans, Gušrśn Jónsdóttir, bęši roskin oršin." Žannig hefst frįsögn Valgeršar Jónsdóttur, hśsfreyju ķ Mśla ķ Ķsafirši, af einkennilegum slysförum sem įttu sér staš ķ innanveršur Ķsafjaršardjśpi. Sögumenn eru fleiri: Marķa Jónsdóttir frį Galtarhrygg, Žóršur Įsgeirsson skósmišur į Ķsafirši, Pįll prófastur Ólafsson ķ Vatnsfirši viš Ķsafjaršardjśp og fleiri menn herma eins frį atburšum, sem ollu į sķnum tķma miklum vangaveltum og getgįtum, žvķ engin sennileg skżring kom fram.
Frįsögn Valgeršar viršist benda til žess aš heimildir sögunnar séu alltraustar frįsögnin er harla nįkvęm, margt fólk er nefnt til sögunnar, sem er ķ ętt eša tengslum viš žaš fólk er fyrir ógęfunni varš, og ęttir žess raktar til samtķmamanna sögumannsins, en sagan mun fyrst skrįš eftir 1910. Er žessum ęttartölum aš mestu sleppt śr sögunni hér.
[Valgeršur segir žannig frį atburšum: "Ķ žennan tķma var eins og nś, tvķbżli ķ Žernuvķk og ķ Ögurhreppi. Bjuggu ķ nešri bęnum Jón Jóhannsson og sķšari kona hans, Gušrśn Sturludóttir, en ķ hęrri bęnum Halldór Gušmundsson og kona hans, Ingunn Jónsdóttir. Komu žau lķtiš viš žessa sögu, en žvķ meir hśsmennskuhjón į öšru žessu bżli, eš ef til vill kofakytru nišri į Bśšanesinu, Žorsteinn Žorlįksson og Sigrķšur Žorseinsdóttir . . .
. . . Žorsteinn og Sigrķšur munu, žegar žessi saga geršist, hafa veriš į mišjum aldri eša tęplega žaš. Börn įttu žau žrjś: Elķsabetu, Žorleif og Žorlįk. Var Elķsabet elst, 6 8 įra gömul, Žorleifur fjögurra įra en Žorlįkur tveggja. Var Sigrķšur vanfęr og komin langt į leiš . . .
. . .Voriš 1881 var Jón į Galtarhrygg til sjóróšra ķ Žernuvķk. Reru žeir tveir į bįt, hann og Žorsteinn Žorlįksson, og var Jón formašurinn. Stóš vertķšin til slįttar, og var hśn nś į enda.
Įšur en Jón fęri heim, brugšu žeir Žorsteinn sér ķ Kaupstašaferš til Ķsafjaršar. Fór Sigrķšur kona Žorsteins meš žeim. Lögšu žau af staš snemma morguns og hugšust aš koma aftur aš kvöldi. Er talinn fimm tķma róšur ķ logni milli Žernuvķkur og Ķsafjaršar. En oftast mį koma seglum viš, ašra hvora leišina aš minnsta kosti, og sękist žį feršin greišar. Ekki voru žau fleiri į bįtnum en žrjś. Aš vķsu hefir einn sögumašur minn tališ karlmennina žrjį, en žaš er įreišanlega missögn.Ženna dag var sólskin og blķšvišri. Logn aš kalla fyrri hluta dagsins, en hęgur vindur af hafi sķšari hlutann og um kvöldiš. Ašrir kveša žó nokkuš haršar aš um vindinn og kalla, aš veriš hafi dólpungsvešur utan Djśpiš.
Segir ekki af feršum žeirra fyr en sķšari hluta dagsins, aš žau eru komin į heimleiš og lenda ķ Arnardal, sem er um hįlfrar stundar ferš śt frį Ķsafirši. Var erindiš aš fį vatn į kśt. Voru žį karlmennirnir talsvert drukknir, einkum Žorsteinn, sem hvaši fengiš tvö krampaköst į leišinni śteftir. Įtti hann vanda til žess, er hann var viš öl, en bįšir voru žeir drykkfelldir nokkuš. Löttu Arndęlingar žį aš halda įfram feršinni svona į sig komna. En žvķ sinntu žeir ekki, og var žó Sigrķšur ófśs į aš halda įfram.
Seint um kvöldiš, rétt įšur en fólkiš ķ Žernuvķk gekk til hvķldar, sį žaš til bįts śti į Djśpinu. Hafši hann segl uppi, en hagši sér undarlega, slagaši til og frį, lķkt og hann vęri į reki. Var žessu žó ekki gefinn nįkvęmur gaumur og raunar ekki ķhugaš verulega fyr en eftirį enda erfitt aš įtta sig į žvķ, svo langt var bįturinn undan.
Leiš svo nóttin,, aš ekki kom kaupstašarfólkiš. Og er žaš fréttist daginn eftir frį Ķsafirši, aš žaš hefši lagt af staš heimleišis ķ tęka tķš til aš nį heim aš kvöldi, žótti heimkoman dragast meš ólķkindum. Var žį sent af staš og spurst fyrir um Djśpiš. Kunni enginn neitt um bįtinn aš segja nema Arndęlingar. Žótti žį sżnt, aš honum hefši hlekkst į, og var nś hafin leit meš fjörum. Ķ Digranesi, rétt innan viš Žernuvķk, fundust reknir tveir drengjahattar, aš žvķ er virtist nżteknir śr kaupstaš. Hugšu menn aš Sigrķšur hefši haft žį mešferšis handa drengjum sķnum. Sprit eša įr, sem menn ętlušu aš vęri śr bįtnum, fannst rekin ķ Vatnsfjaršarnesi. En noršur į Snęfjallaströnd rak mjölpoka og tvö kofort meš kaupstašarvarningi.Af sjįlfum bįtnum fannst ekkert, og žótti žaš furšulegt.
Leiš nś tśnaslįttur og fram į engjaslįtt, og uršu menn einskis vķsari. Žį var žaš einn dag, žrem vikum eftir bįtshvarfiš, aš hśsamašur einn į Hamri į Laugardalsströnd, Gķsli aš nafni Konrįšsson, kenndur viš išn, sem hann hafši lęrt, og kallašur grafari, var śti į bįt sķnum. Sumir segja, aš hann vęri į leiš til Vatnsfjaršar, ašrir, aš hann fęri meš byssu og vildi svipast um ķ Borgarey eftir tófu, sem tališ var, aš hefši oršiš žar eftir um voriš. En Borgarey er framundan Vatnsfirši, óbyggš, innar ķ Djśpinu en Žernuvķk og meira en klukkustundar róšur ķ milli. Žegar Gķsli nįlgast eyna, varš honum starsżnt į, aš bįtur stóš žar uppi ķ fjörunni. Skildi hann ekki, hvaš fólkiš gat veriš aš gera ķ eynni, žvķ aš hann įtti ekki von į, aš slįttur vęri byrjašur žar. Reri hann upp ķ eyna, žar sem bįturinn stóš, til aš hnżsast um žetta.
Var hér kominn bįturinn śr Žernuvķk. Hann stóš į réttum kili, skoršašur į milli tveggja klappa eša steina. Var engu lķkara en aš hann hefši veriš dreginn undan sjó, en aš öšrum kosti veriš lent žar um stórstraumsflęši. Jón og Žorsteinn lįgu daušir sinn hvorum megin bįtsins, Jón stjórnboršsmegin, en Žorsteinn bakboršsmegin, "eins og žeir hefšu dottiš daušir frį aš setja", segir einn sögumašur minn. Konan var uppi ķ bįtnum örend. Sumir segja, aš hśn hafi legiš į grśfu yfir mišskipsžóttuna, eins og hśn hefši setiš į hįlsžóttunni og dottiš fram yfir sig er bįturinn tók nišri. Ašrir segja, aš hśn hafi setiš į einni žóttunni og legiš fram į hendur sķnar į annarri. Hśn var sokkalaus į öšrum fęti. Jón og Žorsteinn voru ķ öllum fötum. Jón var hśfulaus, en hśfan lį žar skammt frį honum. Skinnbrók Žorsteins var dottin nišur um hann. Jón hafši įr undir hendinni, og var hlummurinn fastur undir hįlsklśt hans.
Bįturinn var lķšiš sem ekkert skaddašur. Ekkert lauslegt var ķ honum annaš en konan. Mastriš lį undir honum bakboršsmegin, virtist segliš hafa veriš fellt, en var žó fast į klónni.
Žetta slys vakti mikla athygli į sķnum tķma og er rosknu fólki enn ķ fersu minni. Hafa menn leitt żmsum getum aš žvķ, hvernig žaš muni hafa boriš aš höndum . . .
Athyglisveršar tilgįtur
Hvaš geršist um borš?
Lokažįttur